Petugo(-de-prado)
Schedonorus pratensis subsp. apenninus
Poaceae Graminaceae
Noms en français : Fétuque des Apennins, Fétuque des près.
Descripcioun :Petugo coumuno pulèu grando (0,2-1,2 m) que trachis en mato verdo (sènso rizoumo) dins li prado umido de mountagno, li melounié e lis esclargido. La paumo èi pulèu estrecho, li fueio, souplo e escabrouso, soun pulèu larjo (>6 mm) e porton d'auriheto roundo que soun pas cihado (au contro de la petugo-faus-canèu -fotò). La lengueto (ligulo) èi proun pichoto. La lemma porto en generau uno arèsto de 1 à 3 mm ço que la destrìo peréu de la subsp. pratense (èi tambèn mai longo >7,2 mm).
Usanço :La petugo-de-prado es uno bono planto pasturiero.
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1(1,2) m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Schedonorus
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 14 à 18 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Prado umido
- Melounié
- Esclargido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Schedonorus pratensis subsp. apenninus (De Not.) H.Scholz & Valdés, 2005
(= Festuca pratensis subsp. apennina (De Not.) Hegi, 1908 )
Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786